Igraszki z zaworem 4D

Podejrzany: zawór czterodrogowy Afriso z siłownikiem ARM 343, czas otwarcia 120 s.

Dłuższy czas borykałem się z ustawieniem w odpowiedni sposób ochrony powrotu w czasie palenia od termostatu. Jest to dla mnie nowe zagadnienie, ponieważ poprzednie 4 sezony paliłem od histerezy kotła i ochrona powrotu była zapewniona automatycznie. 

Okazuje się, że uczucie dyskomfortu cieplnego w czasie palenia od termostatu pokojowego jest dotkliwe tylko w czasie silnego wiatru. Obecnie temperatura zewnętrzna waha się w okolicach 0 do +3 stopni C. Palenie w ten sposób się sprawdza. 

Przy zadanej temperaturze dziennej +23 i nocnej +22.5 z histerezą obecnie 0.2 kocioł odpala się średnio 7 razy na dobę.

Dlaczego takie temperatury?

W czasie przeprowadzania moich doświadczeń chciałem utrzymać dolną temperaturę zadaną nie mniejszą niż +22 stopnie. 

Na bieżąco monitoruję ją na czterech innych termometrach w różnych pokojach i jest to osiągane. 

Zauważyłem, że w momencie otwarcia się zaworu 4D na instalację następuje "strzał" temperatury na stronę kaloryferów.

Nie wygląda to dobrze na tygodniowych wykresach:

"Strzały znikąd"

Po przyjrzeniu się ustawieniom w sterowniku zauważyłem następujące sprawy:

Minimalne zamknięcie zaworu 4D wynosiło 2%.

Zakres proporcjonalności: 2

Stała czasu całkowania:160.

Na obudowie siłownika widnieje parametr: ED 60%. Nie wiem, co to znaczy, ale zaobserwowałem, że w czasie rozgrzewania się kotła, zawór otwiera się maksymalnie w 60%. Muszę to gdzieś znaleźć.

Ponieważ opis funkcji "zakres proporcjonalności" i "stała czasu całkowania" są dla mnie niezrozumiałe niestety, rozpocząłem doświadczenia. 

Punkt wyjścia: 2 - 160, przymknięcie zaworu 2%.

Przymknięcie zaworu

Zacząłem szukać, o co chodzi z tym parametrem. Wreszcie na forum info-ogrzewanie znalazłem dwa posty użytkowników, którzy ten parametr zalecili komuś innemu ustawić na 20%.

Okazało się, że zawór przesunął się w minimalne położenie na skali na 2, a wczesniej był w zasadzie zamknięty - 0 na skali.

W momencie osiągnięcia temperatury ochrony powrotu zawór się zamykał, a temperatura kotła utrzymywała się mniej więcej na stałym poziomie z tego powodu. Niestety, pompa podłogówki chodziła w tym czasie i napewno nie było jej łatwo :/ 

Ustawienie na 20% spowodowało, że pompa podłogówki mogła zacząć pobierać ciepło z kotła z mniejszym wysiłkiem.

Kolejna sprawa wyszła w czasie rozpalania. Szersze otwarcie zaworu sprawiło, że kocioł nagrzewał się wolniej, ale w momencie otwarcia zaworu na instalację różnica temperatur nie była już tak duża jak wcześniej.

Pora na zmianę zakresu proporcjonalności i stałej czasu całkowania. 

Tryb STANDARD, 

T kotła 70 stopni, histereza 20, 

moce kotła: 5/8/16kW, histerezy: 10 i 5. 

Wyłączenie kotła od termostatu pokojowego. 

Wykresy przedstawiają jeden cykl pracy.

Minimalne otwarcie zaworu: 20%

Krzywa mieszacza 1: 0.6

Przesunięcie równoległe krzywej: 5.

Termostat pokojowy mieszacza: 3.

Jedziemy po bandzie, bierzemy wartości skrajne na początek:

1 / 255

Przyjąłem minimalną bezpieczną wartość dla powrotu 40 stopni, ale różne są opinie. Spotkałem się również z 50 oraz 55 jako minimalne dla peletu. 

Jak widać, przez połowę cyklu wartość była na granicy, dopiero pod koniec szła w górę.

10 / 255

Powrót w zasadzie cały czas oscylował wokół 40tki. Słabo.

Damy po środku:

5 / 125

Najpierw za nisko, potem szybko do góry. Tak już lepiej. Jednocześnie temperatura kotła poszła do góry. Nb. Przy pracy od termostatu T max nie dochodziła do zadanej, nie było takiej potrzeby. 

5 / 100

Większe wahnięcia, ale szybciej do góry.

5 / 200

Równomierniej do góry, z mniejszymi wahnięciami. 

Wracam do podstawowych ustawień:

Tryb Fuzzy Logic i 2 / 160

Spróbowałem zmienić sposób palenia i po czterech latach włączyłem tryb Fuzzy Logic, temperatura zadana 65+5, nadzór na 3 minuty oraz minimalne otwarcie zaworu na 22%. Stała i zakres 2 / 160. Pozostałe parametry bez zmian.

Dlaczego nadzór? 

Kupiłem trzy worki peletu od nieznanego mi wczesniej dostawcy i niestety muszę go teraz "zmęczyć". Nadzór służy dopaleniu resztek dawki w momencie, gdy termostat karze wygaszać palnik. Nie zmieniam czasu czyszczenia wygaszania, sprawdzę co zostało w palniku po 2 minutach. 

Z tych wszystkich prób najbardziej podoba mi się wykres 5/100.

Niewiele lepiej, ale trochę lepiej.

Spróbuję w kolejnym cyklu z FL oraz ustawieniem 1/100.

PS. Miej Panie w swej opiece tego, kto kupił więcej tego peletu, który właśnie testuję. Dodam tylko, że jest wymieszany z innym, normalnym. W przeciwnym razie trzeba by go dać kotu do kuwety. Ma kosztować 630 zł za tonę. Bez komentarza. 

1/100

Skrajne parametry okazały się zbyt niskie. Otwieranie i zamykanie zaworu trwało wieki, choć przebieg wykresów temperatury powrotu i mieszacza kaloryferów był niemal idealny.

Nic więcej nie wycisnę przy mojej instalacji z tymi ustawieniami. Instalator jest już umówiony na przyszły tydzień. Ma zamontować pompę kotłową na powrocie z zaworu 4D.